حامد افروغ

رقابتی که به زعم نگارنده حکایتی از شکافی عمیق بین دو تفکر مطرح در حوزه فرهنگ داشت و بارها در مصاف این دو تفکر زخم های عمیقی بر پیکر فرهنگ وارد شده بود. نمی دونم تا چه حد در جریان این تقابل و رقابت بودید اما اینطور بحث بود که اخراجی ها 3 فیلم نظام و جدایی ... فیلم ضد نظامه!

اما از همه این تفاسیر که بیشتر متاثر از شناخت افراد از سازندگان این دو فیلم هست تا خود فیلم شاید بد نباشه برخی درددل های کهنه رو مرور کنیم و به بعضی از علتهای اون اشاره ...

طبیعتا باید از درددل شروع کنیم تا بعد به چاره برسیم؛ بعید نیست برای شما دوستان خواننده این مطلب پیش اومده باشه که به این موضوع جدایی پنهان دین در رسانه فکر کرده باشید، درسته دقیقا منظورم جدایی دین از رسانه است منتها جدایی ای که در مقام مثل شبیه جدا نگه داشته شدن یک طفل تازه به دنیا اومده از مادر در بدو تولده، جدایی ای که در آینده می تونه ضررهای بزرگی برای این طفل داشته باشه. رسانه و در معنای خاص اون "سینما" مثل اون طفلیه که از اول تولد از دین دور نگه داشته شد تا مبادا مردم خدا رو در آیینه سینما ببینن و بیشتر به سمتش کشش پیدا کنن

البته این رویه در غرب به صورت زیرکانه ای ادامه داره و با روش اشاعه فحشا و ایجاد تشکیک در اصل دین و ترویج اباحه گری (بخوانید لیبرالیسم) سعی در هر چه بیشتر سست کردن ریشه دیانت ورزی در مردم دارد مطلبی که به پاشنه آشیل هنرمندان و برخی صاحبان اندیشه که کم هم نیستند در ایران تبدیل شده است.

از دنیای خارج که بگذریم که شرح درد آن خود به تنهایی مثنوی هفتاد من کاغذه ولی در ایران، خصوصا ایران اسلامی! این موضوع همیشه به دست آویزی برای تقابل دو اندیشه رسانه دینی و رسانه غیر دینی بوده و هست؛ قبل از انقلاب که کلا سینما از سوی علمای دین تحریم شده بود و کمتر اتفاق افتاده بود که فیلمی مورد تایید علما قرار بگیره اما بعد از انقلاب سینمای ایران با این جمله امام (ره) "ما با سینما مخالف نیستیم با فحشا مخالفیم" تشخص پیدا کرد، شخصیتی که میره تا به آیینه ای شفاف برای انعکاس خدا در اندیشه بشر باشه، انشاءالله.

از همین رهگذر باید امروز سینمای ما بعد از سی و اندی سال از پیروزی انقلاب تونسته باشه شمیمی از معرفت دینی رو به مشام همه مخاطبانش چه در خارج و چهخ در داخل برسونه؛ ولی آیا تونسته؟!

با کمی تعمق در این موضوع چند تا دلیل میشه برای این عقب ماندگی از نفوذ انقلاب اسلامی در دیگر کشورها زودتر از سینمای دینی مون برشمرد:

1- عدم شناخت دین از سوی ا صحاب رسانه

2- عدم باورمندی به لزوم دینی شدن رسانه

3- عدم پایبندی غالب هنرمندان به اصول دینی

4- نداشتن تخصص مورد نیاز

5- دور بودن علمای خوش فکر و صاح باندیشه از این حوزه و تفرقه بین حوزه و دانشگاه

در واقع هرکدام از این موارد که شاید بخشی از علل این معضل بوده باشد به نوبه خود به استخوانی لای زخم رسانه های دینی تبدیل شده است. در توضیح اجمالی هر یک به ترتیب امید است گوشه ای از مطلب روشن شود و ضرورت پیشروی به سوی ساخت رسانه های دینی درک گردد.

بند اول: 1- عدم شناخت دین از سوی اصحاب رسانه

با دقت در مباحثی که از سوی غالب اساتید و اهل فن بیان می شود به وضوح می توان به بک فقر شدید در حوزه معارف و علوم دینی در کلام اکثرشان پی برد. متاسفانه چون رسانه اول بار از سوی غرب کشف و بسط داده شد هر جا که برای خود جای پا باز کرد فرهنگ و نوع تفکر منحط خود را نیز به ارمغان آورد و در اغلب موارد چون اسب تراوا عمل کرده و فرهنگ و آداب و رسوم و تفکر بسیاری از ملل را به نفع خویش دگرگون ساخت.

این مشکل هم شاید از چند جا ناشی شود:

الف - اهمیت نداشتن دین برای برخی از این قشر

ب - لازم ندانستن حضور دین در رسانه

ج - عدم دسترسی به علما و اهل دین و نداشتن ارتباط لازم این دو قشر با هم برای تعامل بهتر

د - عناد برخی با دین و جیره خواری بیگانگان

البته در پرانتز این نکته هم شایان ذکر است که مخالفت دینی برای برخی در همه دوران پز روشنفکری است و با این کار می خواهند خود را مهم جلوه دهند، از نظر نباید دور داشت برخی از همین هنرمندان در دوره طاغوت حرفهای دینی می زدند و بعد از انقلاب که گفتمان غالب به سمت دین چربید مواضع ایشان هم در موضع عکس قرار گرفت.

2- عدم باورمندی به لزوم دینی شدن رسانه

اما دسته دوم به نظر با توجه به شناختی! که از دین دارند و آن را در تقابل با هواهای نفسانی و امیال شهوانی خود می بینند نمی توانند خود را راضی به دخالت دین در رسانه بکنند چرا که دین در اولین قدم سعی در کنترل هوا و هوس و کنترل نفس سرکش آدمی دارد. هرچند در این بین هستند عده‏ای که اساسا حضور دین را در این عرصه ضرروی ندانسته و کارکرد دینی برای رسانه قائل نیستند.

3- عدم پایبندی غالب هنرمندان به اصول دینی

کسانیکه با این قشر سر و کار داشته باشند شاید اولین چیزی که در رفتار هنرمندان نظرشان را جلب کند عدم پایبندی ایشان به اصول دینی است لذا کسیکه خود را ملزم به رعایت اصول دیننداند طبیعتا تلاشی هم برای ترویج آن از راه رسانه نخواهد کرد.

4- نداشتن تخصص مورد نیاز

ا زهمه این سه مورد که وجه مشترکشان عدم کمک به دین برای حضوری جدی در رسانه است بگذریم مشکل دیگر ما نداشتن تخصص هنری کافی و مورد نیاز از سوی هنرمندان متدین است که غالبا یا خود در این حوزه نقص دارند یا با عدم حمایت افراد دارای نفوذ و یا ارگانهای مربوطه ساحت بروز و ظهور پیدا نمی کنند.

5- دور بودن علمای خوش فکر و صاح باندیشه از این حوزه و تفرقه بین حوزه و دانشگاه

و در پایان یکی ا زمهم ترین علل عقب ماندگی رسانه در امور دینی عدم تمایل علما و اهل فکر به استفاده جدی  وتخصصی از این ابزار مهم از یک سو و همکاری نکردن هنرمندان با علما از سوی دیگر است. هر چند امروزه با حضور برخی علمای جوان و خوش فکر در کنار هنرمندانی دارای دغدغه دینی می رود تا فصلی جدید در حوزه دینو رسانه رقم بخورد اما علاج دیرهنگام و یا ناقص این علل می توان لطمات جامعه بزند و راه را برای تاثیرگذاری رسانه های مخرب هموار کند.

بعد از برنامه ریزی جدی و اصولی برای مقابله با تهاجم رسانه ای غرب است که دیگر از ساخته شدن فیلمهایی در مذمت اسلام و جامعه اسلامی نخواهیم هراسید و خود حرفهای دینکه برای بشر حتی افراد ساکن در جوامع اسلامی نو و جذاب می نماید را جهانی می کنیم.

/پایان/